Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) – założenia i cele inicjatywy
Fundamentalnym celem WCAG jest zwiększanie dostępności cyfrowej (ang. accessibility), czyli możliwości korzystania z internetu – stron, aplikacji, platform, multimediów, usług elektronicznych itd. – przez jak najwięcej użytkowników w jak największym zakresie. Część potencjalnych odbiorców jest wykluczona cyfrowo z powodu braku dostępu do łącza o wysokiej przepustowości lub umiejętności obsługi odpowiednich urządzeń czy skomplikowanych interfejsów. Inni z kolei mają trudności związane z niepełnosprawnościami (wzroku, słuchu, ruchu, intelektualnymi) i innymi zaburzeniami (np. dysleksją). Niektóre z tych barier można usunąć poprzez odpowiednie projektowanie stron i aplikacji internetowych – i tu właśnie z pomocą przychodzi standard WCAG z jasnymi wskazówkami dla web developerów, jak zwiększyć dostępność treści dla różnych grup użytkowników.
Web Content Accessibility Guidelines są częścią Web Accessibility Initiative (WAI), stworzonej i rozwijanej przez organizację W3C. Pierwszą wersję WCAG (WCAG 1.0) opublikowano w 1999 r., w 2008 r. został wdrożony nowy standard WCAG 2.0. Obecnie obowiązują zaktualizowane wytyczne WCAG 2.1, wprowadzone w 2018 r. w reakcji na zmiany w sposobie korzystania z internetu – przede wszystkim upowszechnienie dotykowej i głosowej obsługi urządzeń. W Polsce promocją Web Content Accessibility Guidelines zajmuje się Forum Dostępnej Cyberprzestrzeni, w którego skład wchodzą różne fundacje i stowarzyszenia działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami.
4 główne zasady WCAG 2.1 – jak je wdrożyć?
Zgodnie z założeniami twórców standard WCAG 2.1 opiera się na 4 zasadach:
- Postrzegalność – content musi być dostępny dla użytkowników za pośrednictwem wykorzystywanych przez nich zmysłów. W tym celu warto stosować m.in. przejrzystą strukturę treści, tekst alternatywny dla zdjęć i grafik, czytelne fonty z możliwością dostosowania, napisy i audiodeskrypcje do filmów, transkrypcje materiałów audio i wideo.
- Funkcjonalność – stronę lub aplikację powinno dać się obsłużyć zarówno za pomocą samej klawiatury, jak i samej myszki. Dotyczy to przede wszystkim swobodnego włączania/wyłączania multimediów oraz klarownej nawigacji (łącznie ze zrozumiałymi anchor tekstami).
- Zrozumiałość – treść ma być dla użytkowników łatwa do zrozumienia. Na stronie czy w aplikacji należy używać prostego języka i jasnych komunikatów, a także zapewnić spójny wygląd i działanie wszystkich podstron.
- Solidność/kompatybilność – zawartość strony powinna być dostępna na wszelkiego typu urządzeniach i w różnych oprogramowaniach, z naciskiem na technologie asystujące. Kluczowy dla osiągnięcia tego standardu jest prawidłowy kod HTML.
W dokumentach WCAG można znaleźć szczegółowe wytyczne przydatne do wdrożenia powyższych zasad, wraz z mierzalnymi kryteriami sukcesu oraz wyodrębnionymi poziomami dostępności: A, AA oraz AAA (najwyższy).
