Błąd 404, czyli ups… coś poszło nie tak
Błąd 404 zaliczany jest do grupy odpowiedzi HTTP związanych z błędem aplikacji klienta i pozostaje jednym z najczęściej występujących błędów, na które trafiają użytkownicy podczas przeglądania stron internetowych. Jest efektem nieznalezienia żądanego zasobu na serwerze, a do najbardziej typowych jego przyczyn należą:
- usunięcie zasobu – jeśli zawartość, np. artykuł na blogu czy produkt w sklepie, została usunięta, a wciąż istnieją do niej odnośniki, to próba dostępu spowoduje błąd 404 (page not found / strona o podanym adresie nie istnieje);
- błędny URL – wprowadzenie nieprawidłowego adresu URL, np. na skutek literówki, uniemożliwi serwerowi znalezienie żądanego zasobu;
- przeniesienie zasobu – jeżeli zasób został przeniesiony do innej lokalizacji, a stare odnośniki nie zostały zaktualizowane, próba dostępu do niego wygeneruje błąd 404.
Brak odpowiedniej implementacji obsługi błędów 404 może pogorszyć doświadczenie użytkownika i spowodować utratę potencjalnych klientów. Dlatego ważne jest wdrożenie strategii zarządzania błędami, takich jak przekierowania na adekwatne strony oraz przyjazne strony błędów, co pozwoli na minimalizację negatywnego wpływu błędów na użytkowników witryny.
Jak zidentyfikować błędy 404 na swojej stronie internetowej?
Pierwszym i niezbędnym krokiem prowadzącym do rozwiązania problemu z błędami 404 na Twojej stronie internetowej jest ich poprawna identyfikacja. Na rynku istnieje szereg narzędzi do analizy technicznej witryn, służących m.in. do detekcji wspomnianych błędów. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze metody, dzięki którym będziesz w stanie zlokalizować adresy URL zwracające kod błędu 404.
Google Search Console
Pierwszą metodą identyfikacji błędów 404 na stronie jest skorzystanie z oficjalnego narzędzia dostarczanego przez Google, czyli Google Search Console. Pozwala ono spojrzeć na witrynę z perspektywy wyszukiwarki, dostarczając podstawowe statystyki związane z wyszukiwaniem.
Aby zlokalizować adresy zwracające błędy 404 za pomocą tego narzędzia, trzeba dodać domenę do usługi Google Search Console, a następnie odczekać pewien okres, aż zostaną zgromadzone potrzebne dane.
Jeżeli masz już domenę internetową w usłudze, przejdź do zakładki Indeksowanie, a następnie Strony. Ukaże Ci się wykres związany z indeksacją stron. W lewym górnym rogu zaleca się wybranie opcji Wszystkie znane strony, aby narzędzie wyświetliło informacje o wszystkich adresach, które zebrał w Twojej witrynie.
Poniżej wykresu widnieje sekcja Dlaczego strony nie są zindeksowane, w której znajduje się tabela wraz z przyczynami, źródłem, statusem weryfikacji, trendem oraz liczbą stron. Jeżeli na Twojej stronie występują błędy 404, powinny się pokazać w tabeli jako wiersz Nie znaleziono (404).
Gdy klikniesz w ten wiersz, narzędzie przekieruje Cię do strony poświęconej adresom, które zwracają kod HTTP 404. Zobaczysz tam wykres problematycznych stron w czasie oraz listę adresów URL, które możesz wyeksportować, klikając odpowiedni przycisk w prawym górnym rogu.
Screaming Frog SEO Spider
Drugą metodą, która pozwoli na identyfikację błędów, jest skorzystanie ze Screaming Frog SEO Spider. Narzędzie to w sposób automatyczny przeanalizuje Twoją witrynę internetową, a następnie zwróci listę adresów URL wraz ze szczegółowymi danymi o każdym z nich. SEO Spider jest dostępny do bezpłatnego użytku, jeżeli Twoja strona nie przekracza 500 adresów URL. Jeżeli witryna ma więcej adresów, konieczny będzie zakup licencji.
Aby pobrać narzędzie, wejdź na stronę producenta (https://www.screamingfrog.co.uk/seo-spider/) i pobierz oprogramowanie, wybierając swój system operacyjny.
Po pobraniu, instalacji oraz uruchomieniu oprogramowania wyświetli Ci się dashboard wraz z polem do podania adresu URL, gdzie trzeba wprowadzić nazwę swojej domeny internetowej, a następnie rozpocząć działanie programu, klikając przycisk Start.
Po zakończeniu crawlowania oprogramowanie zwróci listę adresów URL wraz ze statusem i kodem HTTP. Wyniki można wówczas posortować właśnie po kodzie odpowiedzi HTTP.
Jak widać na powyższym przykładzie, narzędzie znalazło 196 adresów URL, a wśród nich jeden, który zwrócił kod błędu 404. Jeżeli adresów będzie więcej, można wyeksportować listę w formacie CSV, XLSX czy też Google Sheets.
Ahrefs Webmaster Tools
Webmaster Tools to zestaw bezpłatnych narzędzi dostarczanych przez Ahrefs, czyli jednego z najpopularniejszych narzędzi w świecie SEO. Ahrefs umożliwia monitorowanie stanu witryny pod kątem najczęściej spotykanych problemów, które mogą negatywnie wpływać na pozycje Twojej strony w organicznych wynikach wyszukiwania, sprawdzanie linków zwrotnych oraz poznanie słów kluczowych, które generują ruch w Twoim serwisie.
Aby uzyskać dostęp do narzędzia, musisz założyć konto, podając swój adres e-mail. Do kilku minut otrzymasz na wskazany adres wiadomość wraz z linkiem aktywacyjnym, pod którym utworzysz nowe hasło.
Kolejnym krokiem jest weryfikacja własności domeny, co możesz zrobić zarówno za pośrednictwem Google Search Console, jak i manualnie. Warto wiedzieć, że jeżeli dokonasz autoryzacji za pomocą Google Search Console, Ahrefs pobierze stamtąd dane dotyczące wyników Twojej strony. W tym przykładzie wybierzemy weryfikację manualną.
Po wyborze metody następuje przekierowanie do formularza, w którym trzeba wprowadzić nazwę domeny oraz projektu.
W następnym kroku narzędzie przedstawi Ci dostępne opcje weryfikacji, takie jak dodanie rekordu DNS dla Twojej domeny, umieszczenie pliku weryfikacyjnego w katalogu strony czy dodanie tagu HTML w sekcji <head> strony internetowej. W zależności od możliwości technicznych oraz dostępu do strony wybierz najdogodniejszą dla siebie formę. W prezentowanym przypadku stawiamy na autoryzację strony poprzez umieszczenie na niej tagu HTML.
Po poprawnej autoryzacji zostaniesz przekierowany(-a) do konfiguracji automatycznych audytów, które Ahrefs będzie przeprowadzał samoczynnie co określony czas, a następnie do narzędzia.
Gdy dodawanie projektu oraz audyt zostaną zakończone, otrzymasz raport wraz ze wszystkimi zebranymi informacjami dotyczącymi Twojej strony internetowej.
W celu pobrania adresów URL zwracających błąd 404 należy kliknąć w wiersz, w którym znajduje się informacja o liczbie występujących błędów. Pokaże Ci się wtedy strona z podsumowaniem oraz listą, którą możesz pobrać w celu dalszej analizy.
Błąd 404 a pozorny błąd 404, czyli diabeł tkwi w szczegółach
Skoro już omówiliśmy, czym jest błąd 404 oraz jak zidentyfikować adresy URL zwracające ten kod błędu, warto również poruszyć zagadnienie pozornego błędu 404, który nie jest tak łatwy do detekcji przez wspomniane powyżej narzędzia ze względu na fakt, że nie zwraca prawidłowego kodu błędu.
W przeciwieństwie do rzeczywistego błędu 404, gdzie serwer jednoznacznie informuje o braku żądanego zasobu, pozorny błąd 404 występuje, gdy serwer zwraca kod statusu HTTP 200, lecz zawartość strony sugeruje jej brak lub niedostępność. Jest to sytuacja, w której witryna wydaje się działać prawidłowo, choć faktycznie żądany przez użytkownika zasób nie istnieje. Znacznie utrudnia to proces identyfikacji i naprawy rzeczywistych problemów ze stroną.
| Kryterium | Błąd 404 | Pozorny błąd 404 |
| Kod odpowiedzi HTTP | 404 (not found) | 200 (OK) |
| Zawartość strony | Strona błędu 404 | Strona główna lub niestandardowa strona błędu pomimo braku żądanej strony |
| Rozpoznanie przez przeglądarki | Rozpoznawany jako prawdziwy błąd 404 | Nierozpoznawany jako błąd 404 przez przeglądarki |
| Wpływ na użytkownika | Jasna informacja o braku żądanej strony | Niewłaściwa odpowiedź, mogąca wprowadzać użytkownika w błąd |
Często spotykanym, ale niezalecanym rozwiązaniem jest przekierowywanie wszystkich adresów URL, pod którymi zasób nie jest już dostępny, bezpośrednio na stronę główną witryny. Taka praktyka w rzeczywistości pogarsza doświadczenie użytkownika i wprowadza go w dezorientację. Użytkownik zamiast otrzymać informację o niedostępności poszukiwanego zasobu, zostaje przekierowany na stronę główną niezgodnie z jego pierwotnymi zamiarami i oczekiwaniami. Ponadto przekierowywanie błędów 404 na stronę główną jest odbierane negatywnie przez większość wyszukiwarek internetowych, takich jak Google. Utrudnia im to zrozumienie, które konkretne adresy URL są nieaktualne lub nieprawidłowe, co może negatywnie wpłynąć na pozycjonowanie strony w wynikach wyszukiwania.
Jaki wpływ na witrynę mają strony zwracające status „404 not found”?
Ze względu na specyfikę błędu 404 jego wpływ może zostać zauważony na poziomie zarówno konwersji na stronie, jak i widoczności domeny w organicznych wynikach wyszukiwania Google. Z perspektywy użytkownika częste występowanie błędów 404 negatywnie wpływa na jego doświadczenie. Gdy odwiedzający nieoczekiwanie napotka stronę błędu, a ta nie będzie odpowiednio zaimplementowana, może to doprowadzić do utraty zaufania do danej witryny. W konsekwencji użytkownik często opuszcza serwis w poszukiwaniu alternatywnych źródeł informacji.
W przypadku witryn produktowych nieodpowiednio obsługiwane błędy 404 bezpośrednio przekładają się na spadek wskaźników konwersji. Jeśli strony kluczowe dla procesu sprzedażowego (np. strony produktów w sklepie internetowym) generują błędy 404, może to negatywnie wpłynąć na realizację celów biznesowych i sprzedaż.
Z kolei dla blogów i stron nastawionych na ruch organiczny z wyszukiwarek występowanie błędów 404 może oznaczać utratę widoczności w wynikach wyszukiwania. Jeśli istniejące linki prowadzące do witryny generują błędy 404, wyszukiwarki takie jak Google mogą obniżyć ranking strony, co przełoży się na mniejszy ruch.
Warto jednak zauważyć, że sama obecność błędów 404 nie jest traktowana przez Google jako czynnik jednoznacznie szkodliwy dla pozycji w rankingach. Według Johna Muellera z Google jeśli strona nie powinna istnieć, to zwrócenie kodu 404 jest oczekiwanym zachowaniem. Problemem jest raczej brak odpowiedniej obsługi tych błędów.
Jak naprawić błąd 404?
Naprawa błędów 404 zależna jest od przyczyny ich wystąpienia. Gdy błąd jest konsekwencją nieprawidłowego wprowadzenia adresu przez użytkownika, strona powinna zwrócić odpowiedź HTTP 404 wraz z informacją o zaistniałym błędzie. Odmiennie wygląda sytuacja, w której użytkownik dostał się do istniejącego zasobu, korzystając z odnośników umieszczonych na Twojej stronie.
Jeśli zwracany błąd 404 jest wynikiem nieprawidłowego linku na Twojej stronie, najprostszym rozwiązaniem jest poprawienie hiperłącza tak, aby prowadziło do właściwego zasobu.
W przypadku gdy zasób (strona, plik, obraz itp.) został przeniesiony w inne miejsce, ale stary adres URL wciąż generuje błąd 404, możesz wdrożyć przekierowanie 301. Jest to trwałe przekierowanie, które informuje przeglądarki i wyszukiwarki, że zasób znajduje się pod nowym adresem URL. Przekierowanie 301 pomaga zachować autorytet stron w wyszukiwarkach i zapewnia płynne doświadczenie użytkownika.
Wdrożenie przekierowania zależy od stacku technologicznego, w którym została wykonana witryna, lecz w większości przypadków dla stron korzystających z serwera Apache będzie to możliwe w pliku konfiguracyjnym .htaccess.
Przekierowanie 301 zrealizujesz za pomocą poniższej dyrektywy:
W powyższym kodzie należy podmienić ścieżki, tak aby odpowiadały one Twoim indywidualnym potrzebom. Ważne jest również, aby plik .htaccess znajdował się w głównym katalogu strony, ponieważ dyrektywy w nim zawarte będą stosowane do całej witryny i wszystkich jej podkatalogów.
Przekierowania można również dokonać za pomocą języka PHP. Skrypt prezentuje się następująco:
W sytuacji, w której zasób został przez Ciebie świadomie usunięty, należy zwrócić informację o wystąpieniu błędu oraz przekierować użytkownika na przygotowaną wcześniej stronę. Operacji tej również można dokonać za pomocą dyrektywy umieszczonej w pliku .htaccess albo skryptu PHP.
W pliku .htaccess przekierowanie na stronę błędu będzie wyglądać tak:
Z kolei odpowiednik powyższego skryptu w PHP będzie skonstruowany w następujący sposób:
Jeśli Twoja witryna korzysta z systemu zarządzania treścią (CMS) takiego jak WordPress, Joomla czy Drupal, dostępne są różne wtyczki i rozszerzenia umożliwiające łatwe tworzenie przekierowań i zarządzanie nimi bez konieczności bezpośredniej ingerencji w pliki serwerowe. Dla systemu WordPress rekomendowaną wtyczką jest Redirection autorstwa Johna Godleya, która odnotowała już ponad 2 miliony pobrań. Znajdziesz ją pod tym adresem: https://pl.wordpress.org/plugins/redirection.
Jak widać, proces implementacji obsługi błędów nie jest aż taki trudny, wymaga jednak podstawowych umiejętności technicznych. Po wdrożeniu powyższych zmian warto w pierwszej kolejności lokalnie przetestować witrynę w celu uniknięcia potencjalnych błędów.
Lepiej zapobiegać niż naprawiać. Jak uchronić witrynę przed błędami 404?
Lepiej zapobiegać niż naprawiać – to zasada, która sprawdza się szczególnie w przypadku błędów 404 na stronie internetowej. Oto kilka praktycznych sposobów, aby uchronić przed nimi swoją witrynę:
- Google Search Console i reagowanie na komunikaty – regularne monitorowanie swojej witryny za pomocą Google Search Console pozwala wyłapać błędy 404, gdy tylko się pojawią. Dzięki temu masz szansę je naprawić, zanim wpłyną negatywnie na użytkowników, szczególnie że narzędzie wysyła powiadomienia na adres e-mail przypisany do Twojego konta Google.
- Korzystanie z narzędzi do zautomatyzowanego audytu – wykorzystanie narzędzi do audytu stron internetowych, takich jak Ahrefs Webmaster Tools, pozwala na okresowe automatyczne audyty, które pomogą w identyfikacji problemów, w tym błędów 404.
- Testowanie zmian przed wdrożeniem – zanim wprowadzisz większe zmiany na swojej stronie, zawsze warto je najpierw przetestować w środowisku deweloperskim.
- Regularne aktualizacje i utrzymanie – dbaj o optymalizację strony i regularne aktualizacje systemu CMS, wtyczek oraz szablonów, aby uniknąć niekompatybilności i problemów wynikających z przestarzałego oprogramowania.
- Przekierowania 301 – w przypadku zmian w strukturze witryny skonfiguruj przekierowania 301 tak, aby użytkownicy i boty byli kierowani z nieaktualnych adresów URL na nowe, odpowiednie lokalizacje.
Działając proaktywnie i stosując te praktyki, możesz uniknąć większości błędów 404 i utrzymać swoją witrynę w doskonałej kondycji, co przełoży się na lepsze doświadczenie użytkownika i wyższe pozycje w wyszukiwarkach. Takie podejście jest zdecydowanie lepsze niż naprawianie problemów, gdy już się pojawią.
Bezbłędne strony 404, czyli jak robić to dobrze i zatrzymać klienta?
Pomimo podejmowania działań prewencyjnych wystąpienie błędu 404 na stronie internetowej bywa nieuniknione, zwłaszcza w przypadku celowego usunięcia niektórych zasobów. Dlatego kluczowe jest zaimplementowanie dobrze zaprojektowanej strony błędu, która będzie zawierać co najmniej jedno z poniższych rozwiązań.
Jasny komunikat o błędzie
Gdy użytkownik trafi na stronę 404, należy przedstawić mu informację o wystąpieniu błędu oraz wskazać jego przyczynę. W przypadku dedykowanych rozwiązań można zweryfikować stronę odsyłającą – jeżeli użytkownik trafił na stronę błędu z Twojej witryny, można wyświetlić mu komunikat, że artykuł lub produkt jest już niedostępny. Natomiast gdy referrer pochodzi spoza Twojej domeny, można zasugerować, że wpisany adres może być niepoprawny.
Wdrożenie wewnętrznej wyszukiwarki
Na stronie błędu 404 warto rozważyć wdrożenie wyszukiwarki, tak aby użytkownik miał możliwość dotarcia do pożądanej zawartości, której nie odnalazł na stronie, gdzie wystąpił błąd. Jest to funkcja szczególnie przydatna w e-commerce, ponieważ nawet w przypadku braku konkretnej kategorii lub produktu istnieje duża szansa, że w asortymencie sklepu internetowego znajdują się podobne lub komplementarne produkty, które mogą zatrzymać potencjalnego klienta na Twojej stronie.
Nawigacja zapobiegająca pułapce 404
Jedną z dobrych praktyk jest wdrożenie na stronie błędu linków nawigacyjnych, które będą umożliwiały użytkownikowi powrót do poprzedniej strony, kategorii, oferty czy strony głównej. Sytuacja, w której użytkownik traci możliwość nawigowania po stronie, często skutkuje opuszczeniem strony internetowej. Bardzo dobrym przykładem jest witryna Ready To Go Survival:
Strona błędu nie tylko prezentuje atrakcyjną szatę graficzną, ale również umożliwia użytkownikowi alternatywne możliwości kontynuowania przeglądania.
Prezentacja danych kontaktowych
W przypadku firm usługowych rozwiązaniem zwiększającym szansę na utrzymanie klienta jest prezentacja na stronie błędu numeru telefonu i adresu mailowego, które umożliwią kontakt z obsługą.
Nawiązanie do komplementarnych produktów, usług lub artykułów
Dobrą praktyką jest zaprezentowanie użytkownikowi komplementarnych produktów, usług lub artykułów tak, aby mógł z łatwością kontynuować przeglądanie witryny. Ciekawym przykładem takiego rozwiązania jest strona błędu narzędzia Ahrefs:
Jak widać, Ahrefs nie tylko w atrakcyjny sposób prezentuje informację o zaistniałym błędzie, ale również kreatywnie nawiązuje do swoich usług.
Należy pamiętać, że celem dobrze zaprojektowanej strony błędu 404 nie jest wyłącznie komunikacja problemu, ale przede wszystkim zatrzymanie odbiorcy w witrynie poprzez oferowanie alternatywnych możliwości i angażującej zawartości. Tylko w ten sposób można zminimalizować negatywny wpływ błędów 404 na doświadczenie użytkownika i potencjalne straty w konwersjach czy ruchu na stronie.
